Η επάνοδος των μετρητών στις αγοραπωλησίες ακινήτων συνδέεται με την απότομη αύξηση των τιμών στην αγορά και το πάγωμα των αντικειμενικών αξιών. Η τελευταία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2021 και τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2022, βασισμένη σε δεδομένα του 2020. Από τότε, οι τιμές των διαμερισμάτων έχουν αυξηθεί κατά 47,4%, με την Αττική να καταγράφει αύξηση 50,6%. Αυτή η κατάσταση διευρύνει το χάσμα μεταξύ των εμπορικών και αντικειμενικών αξιών.
Από την άλλη πλευρά, το σχετικό νομικό πλαίσιο που δωρίζει απαγόρευση στη χρήση μετρητών στις συναλλαγές ακινήτων από τον Δεκέμβριο του 2023, υποδεικνύει ότι το 75% των συναλλαγών γίνονταν με μετρητά πριν αυτό ισχύσει. Στις 84.354 μεταβιβάσεις που εξετάζει η ΑΑΔΕ, το 42% των συναλλαγών πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά σε μετρητά, με επιπλέον ποσοστό να περιλαμβάνει και πληρωμές σε μετρητά.
Η διαφορά μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών τιμών έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, με τις αντικειμενικές αξίες συχνά να είναι χαμηλότερες από τις πραγματικές τιμές αγοράς. Σε πολλές περιπτώσεις, οι αγοραστές οφείλουν να πληρώσουν τη διαφορά σε μετρητά. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ένα διαμέρισμα με αντικειμενική αξία 300.000 ευρώ που πωλείται για 450.000 ευρώ. Ο φόρος μεταβίβασης υπολογίζεται με βάση την αντικειμενική αξία, με αποτέλεσμα να χάνει το δημόσιο έσοδα ύψους 4.500 ευρώ.
Η προσπάθεια της κυβέρνησης να περιορίσει τη χρήση μετρητών στην αγορά ακινήτων φαίνεται να έχει ελάχιστο αποτέλεσμα στην πράξη. Ενώ η αντικειμενική αξία αποπληρώνεται μέσω τραπεζών, τα υπόλοιπα ποσά συνεχίζουν να καταβάλλονται σε μετρητά, αν και η απαγόρευση αποσκοπεί στην καταπολέμηση του «μαύρου» χρήματος.
Ο νόμος 5073/2023, ο οποίος απαγορεύει τη μεταβίβαση ακινήτων με μετρητά, περιλαμβάνει αυστηρές ποινές που κλιμακώνονται από 10.000 έως 500.000 ευρώ. Παρά τις ποινές, η τάση χρήσης μετρητών για την απόκτηση ακινήτων συνεχίζει να είναι ισχυρή, με τους αγοραστές να ωφελούνται από τη χαμηλότερη φορολογία και τους πωλητές να αντιμετωπίζουν προκλήσεις με τα μη ανιχνεύσιμα ποσά. Αυτή η κατάσταση επισημαίνει τον συνεχιζόμενο κίνδυνο απώλειας εσόδων για το δημόσιο, καθώς η απόσταση μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών τιμών συνεχώς διευρύνεται.
Πηγή: newsbeast.gr
